Friday, January 28, 2011

Их утаан дундах Их хот


Энэ 1 сарын 7-17ны хооронд эx орондоо хариад ирлээ. Одоо суралцаж байгаа сургууль болох Ёкохамагийн их сургууль болон Японы ЖАЙКА 2-ын хамтарсан судалгаагаар нутаг буцаад ирлээ. Бодоод үзсэн чинь 2 жил гаран хариагүй юм байна. Зөндөө их санасан байна лээ шүү, гэрийхнийгээ болон Улаанбаатараа.

Улаанбаатар маань их өөрчлөгдөж, олон сайхан өндөр байшин барилга нэмэгдсэн байгаа нь бас л бахархууштай санагдаж байлаа. Гэхдээ тэрхүү сайхан хотыг маань утаан хөшиг хаачихаад хаана юу байгаа нь сайн мэдэгдэхээргүй, гадуур явахад ханиалгах зэрэг хүндрэлтэй байсан шүү. Ханиалгахаас илүү санаа маань зовсон зүйл бол шинээр төрх юмуу төрсөн хүүхдүүд байлаа. Өнөөдөр нийт хотын хэмжээгээр 1 өдөрт 10 хүүхэд төрдгийн 2 нь ямар нэгэн гажигтай төрж байна гэсэн мэдээ гарсан. Энэ бол тэрхүү утаан хөшигнөөс л болж байгаа хэрэг. Шинээр төрх гэж буй эхчүүд хүүхдээ хайрлаад хотоос захдуу гарах болж. Ходоос юм юмнаас хол хэцүү ч хүүхдээ хайрлаад явхаас аргагүй байх. Гэхтэл зарим нэг нь ажил, гэр бүл гээд хотоос хөдөлж чадахгүй утаан дундаа л байна. Том хүн ханиалгаж найтааж байгаа утаанд жаахан нялх хүүхэд бол бүр ч хэцүү нь мэдээж.

Монгол улсын маань тал гаруй хувь нь оршин сууж буй, хотын энэхүү эмгэнэлтэй байдлыг нэн даруй шийдвэрлэж, утаагүй орчин бүрдүүлэхгүй бол болохгүй нь. Монгол улсын маань ирээдүйд өндөр хор хөнөөл ч авчирч болзошгүй юм. Энэхүү асуудал дээр дан ганц засгийн газар бус хотод оршин суугаа нийт иргэдийн оролцоог хамруулж, хот болон засгийн газарын хамтарсан ажиллагаа шаардагдаж байна. Мөн үүн дээр гадаадын Төрийн бус байгууллагууд болон Японы ЖАЙКА нарын оролцоог нэмдэгдүүлж хамтран ажиллах нь зүйтэй юм.
Юуны түрүүнд өвлийн үер гэр хорооллын айлуудын дулааны асуудлыг шийдвэрлэх нь чухал.
1. Нүүрс авах боложгүй учираас хаймар, циллод зэрэг хорт утаа гаргах зүйл түлж буй айлуудын асуудлыг шийдвэрлэх. Зээлээр болон хөнгөлөлтөөр түлш нийлүүлэх.
2. Гэр хорооллын гол дулааны их үүсвэр болж буй нүүрснийг орлох түлшийг бий болгох. Үүнд гадаадын орнуудын техникийн, болон шинэ санаа шийдлийг авч, хамтран ажиллах.
3. Нийтийн орон сууцны тоог олшруулж, иргэдэд бага хүүтэй, олон жилийн зээлээр нийлүүлэх.
Энэхүү шат дараалсан арга хэмжээг засгийн газар болон хотын засаг даргийн газраас удирдан зохион байгуулж, нийт иргэд болон гадны тусламжтайгаар Улаанбаатарыг утаагүй хот болгох бүрэн боломжтой юм. Мэдээж үүнд хөрөнгө, мөнгө, хөлс, хөдөлмөр шаардагдах ч гэсэн Эзэн хичээвэл Заяа хичээнэ гэж үг байдаг шиг бид хичээвэл утааны хэмжээ ч багасах нь ойлгомжтой бизээ.

Monday, November 01, 2010

Эх орон биднийг үгүйлж байна.

Харийн оронд сурч, ажилж буй залуучуудад хандах нь:
Та бид нар, монголын ирээдүй болсон залуучууд маань хоорондоо маш том ялгаатай болж байна. Өнөөдөр хэн нэгнийг архины халуундаа дээрэмдэж, өдөрийн зугаа, цэнгэлийнхээ мөнгийг олж буй танхай нар байхад, өөрсдийн чадал, оюун ухаанаараа мөрөөдөл, зорилгодоо хүрье гэсэн залуучууд байна.
Өнгөрсөн сард л гэхэд, төрсөн дүү маань 7 залууд зодуулж, дээрэмдүүлсэн байна. Хүний газар суугаа ах нь, бие нь яаж байна гэж, асуухаас өөр юм хийж чадсангүй. Үнэхээр монголдоо, Улаанбаатартаа амьдарч ажь төрнө гэж бодхоор, зүрх зориг дутах шиг. Энэ чигээрээ Японд амьдраад баймаар санагдана. Харийн оронд сурч буй нэлээдгүй залуучууд бас надтай санал нэг байгаа байх. Энэхүү дүр төрхийг манай залуучууд маань өөрсдийн гараар бий болгож байгаад харамсалтай.
Гэхдээ бидэн шиг гадаадад сурч буй залуучууд л эх орондоо эргэн ирж, өнөөгийн энэхүү байдлийг эх үндсээр нь үгүй хийхгүй юм бол болохгүй нь. Ихэнх залуучууд маань өдөр хоногийг зугаа цэнгэлд зарцуулаад дуусгах нь. Эх орондоо хайртай монголын лидэрүүдээ! Сурах зүйлээ сурч, дадлага туршлагаа хуримтлуулсан бол биеийн амрыг харалгүй монголдоо ирж, бусдыгаа тэргүүлээчээ! Эх ороноо зөв чиг рүү нь чиглүүлээчээ!

Sunday, October 10, 2010

Японоос монгол руу ярих карт


Япон оронд суугаа нийт Монголчууддаа энэ өдрийн мэндийг хүргэе. Та бүхэндээ "Тунамал Ком"-ийн хамт олоноос мэндчилж байна.
"Тунамал Ком" нь 2010 оны 8 сарын 1 ээс албан ёсоор үйл ажиллагаагаа явуулж эхэлсэн бөгөөд Монголчууддаа "Тунамал Ярианы Карт"-аа толилуулж байна. Энэхүү карт нь японы аль ч өнцгөөс, хэдийд ч Монголд суугаа гэр бүл, анд нөхөдтэйгээ холбогдох боломжийг та бүхэнд бий болгож өгнөө. Тунамал карт нь 2000 иенээр 75 минут ярих бөгөөд ижил үнэтэй Брастэл зэрэг бусад карттай харицуулахад доод тал нь 10 минутаар илүүтэй. Мөн картны гол давуу тал нь картны зааварчилгаа нь Монгол хэл дээр байгаад оршино. Их хэл дээрх зааварчилгааны дагуу утсаар ярих нь танд хялбар дотно байх болно. Хэрвээ та манай картыг худалдаж авхыг хүсвэл доорхи дансаар төлбөрөө шилжүүлэнэ үү.
・ゆうちょ銀行 記号10230 口座番号 84620801
 バヤルサイハン・エンフサイハン
・三菱東京UFJ銀行 横浜駅前支店、支店番号 251 口座番号 0151883
 Bayarsaikhan Enkhsaikhan
Төлбөрөө шилжүүлээд доорхи мэйл хаяг болон утсаар мэдэгдэнэ үү. Шалгаж үзээд танд картны дугаар болон хэрхэн ярих зааврыг илгээнэ.
жич: 1ш карт нь 2000иен = 75минут
утас:080-4006-8989
мэйл: don_mcjp@i.softbank.jp

Sunday, April 04, 2010

Та бүхэндээ баярлалаа



За ингээд миний бие 2006 оноос 2010 оны хооронд суралцсан Япон улсын Нагано мужийн Шиншү их сургуулиа төгслөө. 2010 оны 3 сарын 21-ээр эдийн засгийн ухааны баклаврын зэрэгтэй боллоо. Гадаад оронд эцэг, эхээсээ тусдаа ганцаараа суралцана гэдэг тийм ч амархан биш. Гэхдээ энэхүү тал нь эсрэгээрээ тухайн хүнийг хүчтэй, ухаантай болгож өгдөг гэж би боддог. Мэдээж энэ бүхэнийг миний бие ганцаараа даван туулж чадахгүй байсан. Үүнд Шинэ Монгол ахлах сургуулийн маань багш, хамт олон болон япон дахь Багана Нэгийн Холбоо, Мабучи нийгэмлэг, АСА-АКУА нийгэмлэг нарын ач тус юумаа. Үнэхээр баярлаж явдаг шүү. Гэхдээ энэ дундаасаа хамгийн их талархаж, хүндэлж явдаг хүн бол яах аргагүй Галаа багш маань билээ. Одооноос 5 жилийн өмнө надад итгэж, маш том боломжийг олгосон. Одоо ингээд 5 жилийн дараа их сургуулиа төгсч байгаа маань тэрхүү итгэл, найдварын илрэл болж чадах байхаа гэж бодож байна. Хойшдоо ч гэсэн өөртөө итгэлтэйгээр, дээрх нийгэмлэг болон Шинэ Монгол ахлах сургуулийнхаа итгэлийг алдахгүйгээр хичээж явах болно.
Тэгээд хэзээ болохыг нь мэдэхгүй ч, дэмжиж туслуулах биш оор шигээ суралцах эрмэлзэлтэй хүүхдүүдийг дэмжих байран сууринд очихыг зорьж байна.

Wednesday, October 15, 2008

Heseg zavsarlav

Za ingeed heseg blogoo zavsarlasanii etsest dahin uzgee avch bichij ehleheer shiidlee. Uzgee avan bichih ch yu baihav blogrugaa login hiigeed l bichine l dee ug ch. Heseg hugatsaand olon ch zuiliin tuhai bodoj, shanallaa. Odoo ooriin yu bodoj, yu sonirhoj baigaagaa ta buhenteigee huvaaltsii gej bodoj baina. Tiimees unshigch ta buhen maani ch nadaas ihiig huleej, husch baigaarai.

Wednesday, April 25, 2007

Orange juicenii une osoh ni

Orange juice nii une osoh ni. Tiimee onoodor ta bidnii yapond amtarhan uudag Orange Juicenii une osoh ni.

Thursday, April 05, 2007

Байжээ, байжээ дэлхий арай хурдан эргэж байна

Minii biye gereesee neeh holguihen Circle K geh combinid tsagiin ajil hiideg yum. Ta buhen medej baigaa baih, combini buyu manaihnii oilgoltoor bol 24 tsagiin delguur gehiimuu da. Combini bol oroitoj ajilaa tardag humuus bolon yaraltai hudaldaa hiih gesen humuust zoriulsan mash tohiromjtoi “TUTS” yum. Tiimdee ch odor bolgon hudaldah butegdehuun oorchlogdoj, ali esvel nemegden ireh bolgoo. Terhuu soligdon, nemegdeh buteegdehuuniig orj huraah ni minii hiih ajiliin neg heseg yum. Negen odoriin ajil deer shineer irsen laazand savlagdsan coffeeg orj zogsohdoo enehuu erguutsuullee bichih sanaa orj irsen bolgoo. Uchir yun gevees delhii yertonts, bidnii hureelen bui orchin niigem maani odor tutam oorchlogdon, ergelden bui gedgiig nom, zohioloos bus amdral deerees, tsagiin ajiliin geh negen ih surguuliar damjuulj uhaarsand orshino.
Tsag hugatsaa ongoroh tusam shine ni huuchinaar, esvel huchin ni shineer soligdoh met. Huuchin ni shineer soligdoh ni yahav oilgomjtoi baigaa baih. Getel yagaad shine ni huuchinaar soligddog bilee gej ta buhen gaihaj magadgui yum. Uchir ni jisheen deerees tailbarlahad: Onoogiin manai Mongol oron maani hogjiloor buurai, doroi l gej helegdej baigaa ch ashigt maltmalaa sain ashiglah yum bol udahgui bayan ulsuudiin neg bolno. Yahav ene bol unen zuil. Gehdee odoohondoo shagshin, mongoliin ireedui bol ashigt maltmal gej yarigadaj bui ch neg l odor baidgaa barj, yapon met gadnaas bugdiig avdag boloh ni oilgomjtoi. Ter uyed bid nart yu uldeh ve? Ta bodood uz dee. Yer doo l orgon uudam gazar nutag maani uldeh bolno. Getel terhuu orgon uudam gazar nutag maani ashigt maltmal, alt, nuurs gej oriloldoh onoogiin uyiinhnees bolj herhen zusee oorchlohiig bid ul medeh. Zovhon uugeer ch zogsohgui onoo aihtar delhiin dulaaralt geech ni bas neg ayul bolj baina. End bi chuham yug heleh geed bna ve gevel yerdoo l ashigt maltmal ene ter gej orilj, hashgarch baihaar gazar, tarialan, hodoo aj ahuig osgon demjij, ter ih gadnaas orj irj bui tuslamj, zeellegiig ene salbar luu tulhuu oruulj hogjuuleh ni zuitei met. Mongoliin hodoo aj ahuig delhiin tuvshind hurgej chadah uls bol Yapon met hogjiltei ornuudaas ehleed olon bui ni todorhoi. Tegeed ch delhiin hun odroos odort, sekundees sekundend oson nemegdej bui onoo tsagt guril, tomsnoos ehleed huns tejeel bol zailshgui zuil yum. End l mongoliin ireedui baigaad baigaa hereg. Hend, yu heregtei baigaag sudalj baih ni ediin zasagchiin uureg, uls ch gesen ediin zasagch baih heregtei. Bid nar hyatdaas budaa, guril avch baihiin orond ted nart yagaad gurilaa, budaagaa namailj bolohgui gej. End shine uyiig huuchin uyeer solih heregtei baina. Gehdee shinechlegdsen huuchin uyer.
Za ta deerhi jisheenees shine ni huuchnaar soligdoj bui onoo tsagiig oilgoson baih gej naidan baina. Nemelt todruulga hiihed, onoo tsagt ta bidnii bodloor bol uls oron hogjij devshihiin tuld ondor technology, tom tom uildveruud heregtei bolno. Getel hodoo aj ahui golloh salbar bolood irvel ert deer uyed golloj baisan hodoo aj ahuin uye maani ergen irne gesen ug.

Onoogiin bid bol ali boloh delhiin niitiig dagasan hudaldaa, uilchilgee yavuulj, chadah chineegeeree busadtai ijilhen baihiig husch, charmaij baina. Yagaad ooriin gesen zanshil, hudaldaatai baij bolohgui gej?. Yagaad jaahan hoishoo suuj hodoo aj ahuig hogjuulj bolohgui gej? Bi turuu jil bas yarij baisan, mongoliin aduunii mahiig delhii tuvshind hurgesen savalgaatai bolgood gadagshaa gargaj yagaad bolohgui gej? Bid nar odoo ali boloh l IT, gar utas ene ter gej negent hogjson yumiig barij, moroodoj suuna. Ternii orond oort baigaa bolomjoo olj medermeer baina. Tegeed ch delhii hurdan ergej baij bolno, harin bid nar udaan gehdee mash ashigtaigaar ergej bolno gedgiig enehuu niitleldee haruulhig, medruulhiig, boduulhiig zoriloo. Ene bol yerdoo l minii bodoj, setgej bui zuil.